Президентимиз Ш.Мирзиёевнинг «Бир макон бир йўл» Халқаро форумидаги иштирокини халқимиз ниҳоятда катта мамнуният билан кутиб олди. Шундай катта Халқаро форумда туриб ҳам Президентимиз Ўзбекистонимиз, жумладан Қорақалпоғистоннинг келажакдаги тараққиёти тўғрисида қайғураётганлиги айниқса биз оналарнинг кўнглини тўлдирди.

Ушбу Форумга кетиш олдидан ­Президентимиз имзо чеккан «Бола ҳуқуқлари кафолатларини янада кучайтиришга оид қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги қарорида ҳам бўлажак оналарни қайғурган ҳолда 2019 йил 1 сентябрдан Ўзбекистон Республикасида эркаклар ва аёллар учун никоҳ ёши 18 ёш этиб белгиланиши, оилавий муносабатларни тартибга солишда халқаро ҳуқуқ меъёр­ларига зид бўлмаган урф одат ва анъаналар қўлланиши каби ­тамойилларнинг киритилиши оналаримиз учун айни муддао бўлди.

Президентимиз қаерда бўлса ҳам албатта Қорақалпоғистоннинг келажаги, айниқса Орол инқирози оқибатларини юмшатиш масалаларига жуда теран ёндашади.

Ҳудудда ижтимоий масалаларнинг зудлик билан ҳал қилинаётгани, фарзанд­ларимизнинг замонавий болалар боғчаларида тарбияланаёт­гани, ўғил-қизларимиз олийгоҳларда имтиёз ­билан ўқиётгани, янги турар-жойлар, обод қишлоқлар, айниқса Мўйноқда аэропортнинг қайта тикланиб, самолётлар учиб келаёт­ганидан бошимиз осмонга етмоқда.

Мана, Хитойда ҳам Президентимиз ўзи учун ажратилган қароргоҳда БМТ Бош Котиби Антониу Гуттериш билан учрашди. Ўрта Осиёда ишонч ва яхши қўшничилик муносабатларини мустаҳкамлаш, ўзаро манфаатли ҳамкорликни кенгайтиришга оид ва бошқа муҳим масалалар билан бир қаторда Президентимиз яна Орол инқирози муаммоларига кенг­роқ тўхталди. БМТ Бош Котиби  бу масалаларда Президентимиз ташаббуси билан Қорақалпоғистонга катта ижтимоий, молиявий кўмак бераётганидан хабардормиз. Давлатимиз томонидан Орол денгизи инқирози шароитида ижтимоий ёрдамга кўпроқ муҳтож бўлган Мўйноқ аҳолисининг турмуш фаровонлиги учун қаратилаётган эътибор ва ғамхўрлик Президентимизнинг халқ дарди билан яшаётганлигининг энг ёрқин кўринишидир.

Биз, қорақалпоғистонлик оналар шу кеча кундузда ҳам Мўйноқда кенг кўламли бунёдкорлик ишлари амалга оширалаётганидан хабардормиз.

Мўйноқ туманида бугунги кунда 82 та объектда, жумладан туман марказида 48 та объектда қурилиш, таъмирлаш ишлари олиб бориляпти. 2018 йилнинг 17 декабридан бошланган Оролнинг қуриган майдонига саксовул экиш ишлари ҳам илк натижаларини бера бошлади. Яъни, уруғ сепилган 468 минг гектарнинг қарийб 100 минг гектарида саксовул униб чиқа бошлаган. Кўчатлар экилиши учун тортилган 1 миллион 100 минг гектар майдонда чуқурликлар ичига унумдор тупроқлар жойлаша бошлаган ва бу ерларда ҳозирда кўчатлар экилмоқда.

Таққослаш учун таъкидлаш жоиз­ки, Орол денгизи ортга қайтиб бошлаганидан кейин, 80 йиллардан бошлаб унинг қуриган майдонига саксовул экила бошлади. Шундан 1991 йилгача 83 минг гектарга экилган бўлса, 1991 йилдан то 2018 йилга қадар 400 минг гектарга, жами шу кунга қадар 483 минг гектарга саксовул экилган эди.

Муҳтарам Президентимиз Оролга катта эътибор қаратди. ­Йилига 500 минг гектарни “яшил қоплама” билан қоплаш вазифаси қўйилди. Ўтган йил 17 декабр­дан бошланган ишлар самарасида 468 минг гектар майдонга уруғ сепилиб, 1 миллион 100 минг гектари экишга ­тайёр­ланган. Бу ҳали қиш-баҳор мавсумида қилинган ишлар. Олдимизда кузги мавсум бор. ­Президентимиз ­Шавкат Мирзиёев икки йилнинг ичида Мўйноқ тумани бўйича иккита қарорни қабул қилди.

Ушбу қарорларга кўра Мўйноқни комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ишлари олиб бориляпти. Бу ерда фаолият юритаман деган тадбиркорларга 10 йилга барча солиқлардан озод қилинадиган имтиёзлар берилди.

Жорий йил 16 январь куни Ҳукуматимиз томонидан қабул қилинган “Қорақалпоғистон Республикасининг Мўйноқ туманини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори билан туманда умумий қиймати 1 триллион 485 миллиард 176 миллион сўмлик 2019-2021 йилларга мўлжалланган 125 та лойиҳани амалга ошириш белгиланган.

Ушбу лойиҳалардан илк объектлар – 245 ўринлик маданият уйи, 1000 ўринлик стадион ва 800 ўринга мўлжалланган ­амфитеатр фойдаланишга топширилди.

Мўйноқ туманидаги энг долзарб масалаларнинг бири – аҳолини иш билан таъминлашдир. Денгиз тўлиб-тошиб турган вақтларда Мўйноқ тумани аҳолиси 100 мингдан ошган. Улар асосан балиқчилик билан шуғулланган. Денгиз қуриши билан уларнинг аксарияти бош­қа жойларга кўчиб ­кетган ва ҳозирги кунда туманда 31 мингдан ортиқроқ аҳоли истиқомат қилади.

Туманда ишсизлик масаласини ҳал қилиш мақсадида қатор корхоналар барпо қилинмоқда. Жумладан, Чехиянинг “Eriell” компанияси томонидан тузни қайта ишлаш корхонаси тайёр бўлди, “Ўзпахтасаноат” АЖнинг ўз маблағлари ҳисобига қурилаётган текстил фабрикаси ҳам яқинда иш бошлайди. Бу ерда 600 нафар хотин-қизларни иш билан таъминлаш режалаштирилган. Мўйноқ балиқ консерва заводи биноси қурилиши ҳам ниҳоясига етмоқда. Унга ускуналар харид қилиш учун Россия билан шартнома қилинган. Ушбу корхона август ойларига қадар ишга тушиши кутилмоқда. Бу заводга Мўйноқ атрофидаги мавжуд 18 та кўлдан балиқ етиштириб берилади. Булардан энг йириклари ­Судочье (22 минг га), Жалтирбас (17 минг га) ва Междуречье (7,5 минг га) кўлларидир.

Туман марказида ҳозирда 24 та кўп қаватли уй-жойлар қурилмоқда. Уларнинг ҳар бири 24, 28 квартирадан иборат. Шу йилнинг август ойи охирига қадар, Мустақилликнинг 28 йиллигига жами 580 квартираларнинг калитлари ўз эгаларига топширилади. Ушбу квартираларнинг бадал тўламлари юқорида таъкидланган корхоналар томонидан тўлаб берилиши назарда тутилган.

Жорий йил бошидан Оролнинг қуриган майдонларида қудуқлар қазила бошлади. Ҳозирда 12 та қудуқ қазилган. Уларда чорвачилик учун истеъмолга яроқли сув чиқмоқда. Шу сабаб бу ерда мўйноқликлар учун балиқчиликдан таш­қари чорвачиликни ривожлантиришга ҳам имкониятлар яратилмоқда.

Мана шундай ўзгаришлар, обод­лик Президентимиз Ш.Мирзиёевнинг қорақалпоқ халқига бўлган чексиз меҳри туфайли юзага келмоқда. Юртбошимизнинг ҳатто Хитойда шундай катта форумда иштирок эта туриб ҳам қорақалпоқ халқи тўғрисида қайғуриши қалбимизни тўлқинлантирди.

Президентимиз БМТ Бош Котибининг Қорақалпоғистонга кўмаги туфайли БМТ шафеълигида Оролбўйи учун кўп шериклик асосидаги Траст фонди фаолият олиб бораётганлиги, Орол­бўйида умумий қиймати 3 миллиард доллардан ортиқ лойиҳалар амалга оширила­ётганлигини мамнуният билан ­тилга олди.

БМТ Котиби ҳам Ш.Мирзиёев раҳбарлигида Оролбўйида аҳоли турмуш фаровонлигини ошириш, аҳоли учун замонавий уй-жой, ижтимоий инфратузилма ва саноат корхоналарини яратиш, Орол фожиасининг салбий оқибатларини юмшатиш борасида амалга оширила­ётган чора-тадбирларга юқори баҳо берди. Бу албатта биз оналарнинг ҳам кўнглимиздаги гап эди.

Биз, оналар юртимизнинг бугунги ўзгараётган озод ва обод ҳаёти, фарзанд­ларимиз камоли учун ­Президентимиз Ш.Мирзиёев томонидан узоқни кўзлаб олиб бораёт­ган бундай савобли ишларга бош эгамиз.

Шу йил октябрь ойида Нукусда Оролбўйида экологик инновация ва технологияларни ривожлантириш бўйича хал­қаро анжуман ўтказилар экан. Бу ҳам катта қувончли хабар. БМТ Бош ­Ассамб­леяси эса бизнинг ҳудудни «Экологик инновация ва технологиялар» ҳудуди деб эълон қилиш бўйича резолюция қабул қилиш ташаббуси билан чиқаётганлиги тараққиёт учун айни муддао бўлибди.

Биз, Қорақалпоғистонлик оналар бу саъй-ҳаракатларнинг ҳаммасидан шуни англаяпмизки, Президентимизнинг Қорақалпоғистон халқи ва унинг бугунги, эртанги куни учун қилаётган ишлари Оллоҳнинг иноятидир. Президентимиз 27 апрелда Хитойда «Бир макон – бир йўл» Халқаро форумида маъруза қилди. Маърузада биз табиий, ишлаб чиқариш ва инсон ресурсларига ғоят бой бўлган минтақамизда транспорт, савдо, инвестиция, энергетика ва юксак технологиялар соҳаларидаги лойиҳаларни амалга оширишни назарда тутамиз, деди.

Иккинчи муҳим масала – Марказий Осиёни Хитой ва Россия орқали Жанубий, Жанубий-Шарқий Осиё ва Европа мамлакатлари бозорлари билан боғлайдиган транспорт-логистика йўналишларини очиш бўйича ҳамкорлик юзасидан комплекс ҳаракатлар дастури ишлаб чиқишдан иборатдир, деб таъкидлади.

Қорақалпоғистон халқи ва унинг бугунги, эртанги куни учун қилинаётган ишларни кўриб, кўнгилга шундай сатрлар келади:

Орол кетиб умид келди Мўйноққа,

Янгиланган умр келди Мўйноққа.

Янги йўллар, янги жаннат овуллар,

Янги орзу, меҳр келди Мўйноққа.

Гулистон АННАҚИЛИЧЕВА,

Қорақалпоғистон

Республикаси Жўқорғи Кенгеси депутати,

сенатор.