Олий таълим тизимида чуқур ислоҳотларнинг амалга оширилиши мамлакатимизнинг ижтимоий-иқтисодий тараққий этишини янги босқичга олиб чиқишда муҳим ҳисобланади. Ушбу ислоҳотлар жараёнида олий таълим муассасаларининг замон талабларига мос жиҳозланиши, таълим сифатини оширишга қаратилган жаҳон тажрибасини татбиқ этиш давр талабига айланган.

Ўзбекистон Республикасида етук ва билимли кадрлар тайёрловчи олий таълим муассасалари орасида Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университетининг ҳам ўз ўрни бор.

Университетда илмий-тадқиқот ишларини амалга ошириш, етук педагог кадрлар тайёрлаш, инновацион ишланмаларни тижоратлаштириш ва иқтидорли талабаларнинг илмий тадқиқотла­ри борасида кўплаб амалий ишлар олиб борил­моқда. Улар қуйидаги факт ва рақамларда акс этади.

Университетда жами 983 нафар педагог фаолият кўрсатаётган бўлса, уларнинг 39 нафари фан доктори ва профессорлар, 323 нафари эса фан номзоди ва фалсафа докторларидир. Уни­верситетнинг илмий салоҳияти 36,5 фоизни таш­кил этмоқда.

2022 йили университет профессор-ўқитувчи­ларининг 61 нафари — 2 нафари фан доктори (DSc) ва 59 нафари фалсафа доктори бўлди. Жорий йилнинг биринчи олти ойида эса 4 та фан докторлиги (DSc) ва 32 та фалсафа докторлиги диссертациялари ҳимоя қилинди.

Ўтган йили профессор-ўқитувчилар томони­дан 67 та монография, 10 та ихтиро патенти, 47 та электрон дастурга муаллифлик гувоҳно­малари олинди ва Scopus халқаро маълумотлар базасидаги илмий журналларда, хорижий ҳамда республика илмий нашрларида мақолалар, маҳаллий ҳамда халқаро конференция материаллари тўпламлари чоп этилди.

Айни пайтда университетда 5 нафар док­торант, 133 нафар таянч докторанти, 6 нафар стажёр-тадқиқотчи ҳамда 2 нафар мустақил тадқиқотчи таҳсил олмоқда. Ўтган йили жами 7 нафар таянч докторант томонидан муддати­дан илгари докторлик (PhD) диссертациялари муваффақиятли ҳимоя қилингани ҳам илмий фаолиятимиз мунтазамлигини акс эттиради.

Шу билан бирга, университет ҳузурида техни­ка, биология, тарих, иқтисодиёт, филология, юри­дик фанлар бўйича илмий даражалар берувчи жами 6 та илмий кенгаш фаолият кўрсатаётгани ҳам таълим муассасамиз салоҳияти ва имкони­ятларининг ўзига хос ифадасидир. Уларда 2022 йилда 51 та — 47 та фалсафа докторлиги (PhD) ва 4 та фан докторлиги (DSc) диссертациялари ҳимояси муваффақиятли ўтказилди. Айни пайтда яна илмий даражалар берувчи 2 та ихтисослашган илмий кенгаш тузилиши натижасида университет ҳузуридаги кенгашлар сони 8 тага ортди.

Энди бевосита амалий лойиҳаларимиз ва уларнинг аҳамияти ҳамда қиймати ҳақида. Жум­ладан, 2021 йилда профессор-ўқитувчилар томо­нидан умумий қиймати 1 миллиард 530 миллион 277 минг сўм бўлган 8 та амалий лойиҳа бўйича тадқиқотлар олиб борилган. Ўтган йили эса дав­лат илмий-техник дастурлари доирасида қиймати 3 миллиард 160 миллион 588 минг сўм бўлган 7 та амалий лойиҳа бўйича тадқиқот ишлари амалга оширилди.

Президентимизнинг 2021 йил 29 июлдаги “Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассам­блеясининг 2021 йил 18 майдаги “Оролбўйи минтақасини экологик инновациялар ва техно­логиялар ҳудуди деб эълон қилиш тўғрисида”ги махсус резолюциясини амалга ошириш чора­лари тўғрисида”ги қарорига асосан, Қорақалпоқ давлат университети томонидан умумий қиймати 1,5 миллиард сўмлик 4 та амалий лойиҳа амалга оши­рилиб, жами 600 миллион сўмлик 1 та стартап лойиҳа бўйича инновацион тадқиқот ишлари олиб борилди.

Давлатимиз раҳбарининг 2022 йил 6 июл­даги “2022-2026 йилларда Ўзбекистон Республикасининг инновацион ривожланиш стра­тегиясини амалга ошириш бўйича ташкилий чора-тадбирлар тўғрисида”ги қарорига 7-илова сифатида тасдиқланган “2022-2023 йилларда олий таълим муассасалари томонидан янги ишланма ва технологияларни жорий этиш лойиҳаларини амалга ошириш дастури”да университет томонидан қиймати 950 миллион сўм бўлган 4 та янги ишланма ва технологияни яратиш ҳамда жорий этиш лойиҳалари бўйича илмий-амалий тадқиқотлар амалга оширилди.

Айни пайтда 2 нафар профессор-ўқитувчимиз республика миқёсида “Инновацион ғоялар етак­чиси” кўкрак нишони ва 1 нафар ёш олим “Энг яхши лойиҳа ижрочиси” номинацияси бўйича сертификат соҳиби бўлди. Университет ҳузурида 2021 йилнинг сентябрь ойидан умумий қиймати 2,5 миллиард сўмга тенг бўлган “Биоэкология” илмий тадқиқот лабораторияси ўз фаолиятини бошлади. Шунингдек, илмий тадқиқот, таълим, амалиёт ва ишлаб чиқаришга татбиқ этиш жа­раёнларини ўз ичига олган ҳамда таркибида “Кимёвий технология” илмий-ишлаб чиқариш лабораторияси, “Кимё” бўйича илмий-экспери­ментал лаборатория, “Қурилиш материаллари” ва “Тўқимачилик маҳсулотлари ва ускуналари” илмий-технология лабораторияси мавжуд бўлган “Кимёвий технология” илмий-технологик лабора­тория кластери учун зарур асбоб-ускуналар ва жиҳозлар олиб келинди.

Шунингдек, университетимиз ҳузурида “Ил­мий инновацион ишланмаларни амалиётга жо­рий этиш маркази” ўз фаолиятини бошлади ва бугунги кунда ушбу марказга 12 нафар фуқаро ишга қабул қилинди.

2022 йилнинг ноябрь ойида аввалги Инно­вацион ривожланиш вазирлиги фаолиятининг охирги беш йиллигига бағишлаб ўтказилган ҳи­собот рейтингида Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университетининг илмий тадқиқотлар ва илмий-педагог кадрлар тайёрлаш, илмий ин­новацион ишланмаларни тижоратлаштириш ва иқтидорли талабаларнинг тадқиқот ишларини ташкил этиш борасидаги фаолияти самара­дорлиги юқори баҳоланиб, вазирлик томонидан 190 га яқин олий таълим муассасаларининг энг юқори кўрсаткичга эга бўлган ТОП-5 ликдан ўрин эгаллашини жуда юқори натижа деб биламиз.

Жорий 2022/2023 ўқув йилида 39 нафар, жум­ладан, 3 нафар талаба Президент стипендия­си, 8 нафар талаба Навоий, 4 нафари Беруний, 2 нафари Улуғбек, 1 нафари Ислом Каримов, 1 нафари Тўлепберген Қайипбергенов, 1 нафари Ибройим Юсупов номидаги давлат стипендия­лари, 1 нафар талаба математика фани бўйича академик Т.А.Саримсоқов номидаги, 17 нафар талаба Бердақ номидаги стипендия, 1 нафар талаба UzGTL компанияси махсус стипендияла­рига муносиб топилди.

Ушбу ютуқ ва муваффақиятлар Бердақ но­мидаги Қорақалпоқ давлат университети педа­гогик жамоасининг илмий салоҳияти ва илмий тадқиқот ишларининг кўлами, энг муҳими, мун­тазамлигининг ифодаси деб таъкидлашга изн беради.

Аҳмед РЕЙМОВ,

Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети

ректори, профессор.