Гапни нимадан бошласак экан. Ибройим Юсуповнинг сатрлариданми: “Эл меҳри сўнмас юзингдан, Улуғ дарёйи азимдан, Қорақалпоқ, Хоразмдан, Эсар Жайҳун шамоллари”. Ё бўлмаса, Омон Матжоннинг “Очил, эй гул, гул вақтинг бўлди, Уйғон, эй дил, дил вақтинг бўлди”, деган чорловиданми?! Ҳар иккиси ҳам ярашади, ахир бугун қалбимиз жўшиб турибди. Она Амударё каби мавжланиб, тўлиб турибди.
Бу қадим заминнинг азалий чорлови бор: адолатли, элпарвар, ҳақгўй, яхшилик ҳикматини қидирувчи ва табиат кучи билан уйғунлашув. Кенгликларни кезган киши борки, бу чорловлар бегона эмас. Амударёнинг у қирғоғидан ҳам, бу қирғоғидан ҳам ҳаёт мазмунини қидирган одам авлодлари шу заминий ҳис билан яшаган. Оролни, Амударёни азиз билган қорақалпоқ ва хоразм нуфуси шундай эл бўлган.
Биз шоир ҳам, жиров ҳам эмасмиз, қорақалпоқнинг оддий журналистимиз. Бас, шундай экан, гапни чўзиб нима қилдик. Индаллони айтиб қўяверайлик: қиш қабоғи баҳорга очилаётган кунда Амударё узра бир гўзал кўприк ястанди.
Давлатимиз раҳбари ташаббуси билан Амударёнинг икки қирғоғини бирлаштириб турган янги кўприкнинг фойдаланишга топширилиши Қорақалпоғистон ва Хоразм аҳли учун чинакам шодиёнага айланиб кетди. Азалдан кўприк ва йўл қуриш савоб амаллардан бири саналган. Бу бежизга эмас, албатта. Чунки элларни элларга боғловчи кўприклар узоғимизни яқин, мушкулимизни осон қилган.
Ҳозир янги кўприк бунёд бўлгунча ўтган қийинчиликларни, одамлар ташвишини, иссиқ-совуғини айтиб ўтириш фурсати эмас чоғи. Боиси, бу ҳақда кечадан буён журналистларимиз кўп гапирди, ижтимоий тармоқларда маълумотлар кенг тарқалди. Яхшиси биз она дарёмизнинг икки қирғоғида яшаб, борди-келди қилишнинг азобини шу кунгача тортган оддий юртдошларимиз фикрига қулоқ тутайлик.
ОҒЗИБИРЛИГИМИЗ РАМЗИ
— Амударё устига қурилган кўприкдан 40 йилдан буён ўтиб-қайтаман. Лекин баҳорда сел келган пайтларда ўтиб бўлмасди. Манзилга бора олмай, овора бўлган кунларимиз кўп бўлган. Нукусга йўлимиз тушса, Хоразм билан Беруний тумани ўртасидаги кўприкдан айланиб ўтишга мажбур бўлар эдик. Бунинг учун 170-180 километр йўл босиб ўтишга тўғри келарди.
Мана, халқимиз неча йиллар орзу қилган кўприк ишга тушди. Бугун амударёликлар, хоразмликлар ҳам жуда хурсанд. Ёшим 80 дан ошди.
Узоқ йиллар шундай кўприк қурилишини орзу қилиб келганмиз, етказганига шукр. Бу кўприк оддий иншоот эмас, балки бизнинг бунёдкорлигимиз, оғзибирлигимиз рамзидир, — дейди амударёлик нуроний журналист Саъдулла Хўжаниёзов.
ҲАЁТДАН РОЗИЛИК ИФОДАСИ
— Эски кўприк кўтарилиб кетган пайтларда машиналар ўта олмай қоларди. Кейин анча узоқдан айланиб ўтишга тўғри келарди. Бу эса аҳолининг оворагарчилигига сабаб бўларди. Бизга ҳам янги кўприк қуриш сўраб кўплаб мурожаатлар қилинган. Президентимизнинг кўрсатмаси ва ташаббуси билан янги ва замонавий кўприк ишга туширилиши халқимиз учун жуда қувончли воқеа бўлди. Эндиликда йўлнинг ўтказиш қобилияти 4 баробар ошиб, бир кеча-кундузда 12 минг автомобиль ҳаракатланиш имконияти яратилди. Натижада йўловчиларнинг икки соат вақти тежалади ва дарёдан хавфсиз ўтиши таъминланади. Темир йўлда юк ташишда эса 6 соатгача вақт тежалади. Энг муҳими, ушбу кўприк тимсолида биз одамларимиз юз кўзида, гап-сўзида ҳаётдан розилик ифодасини кўриб турибмиз, — дейди Қорақалпоғистон Республикаси Жўқорғи Кенгеси депутати Санобар Ҳожамуратова.
ЎТГАН АСРДАГИ ОРЗУМИЗ АМАЛГА ОШДИ
— Эл кез, юрт кўр, дейди халқимиз. Бунда ҳикмат кўп. Тараққиёт оқими бор. Қарангки, йўл бўлмаса, йўл воситаси бўлмаса, киши бир қадам ҳам жилолмас экан.
Биргина Амударё мисолида шу ҳақиқатга амин бўлганимизга ҳам неча йиллар бўлди, не замонлар ўтмади. Хоразм бизнинг ҳам қадрли гўшамиз, бир элмиз — қиз берганмиз, келин олганмиз. Элчилик — тўй бор, маърака бор. Вақт-бевақт дўсту биродар, яқинларимиз ҳолидан хабар олишга тўғри келади, дийдор ширин, уларни тез-тез йўқлаб, суҳбатини олсак деймиз. Аммо шу пайтгача бунинг имкони ҳар доим ҳам бўлавермас, борида ҳам понтон кўприкдан ўтишнинг ўзига яраша қийинчиликлари бўлар, шу сабаб ҳам кўпинча меҳмонга боришга ўйланиб турарди киши.
Қишнинг қировли кунлари ёки дарё сатҳининг кўтарилган пайтларида транспорт қатновида турли қийинчиликлар бўларди. Халқимиз ўтган асрдан буён шу жойда янги кўприк бўлишини орзу қиларди. Янги, замонавий ва ҳар томонлама қулай, хавфсиз кўприкнинг фойдаланишга топширилишини ҳақли равишда қорақалпоқ ва хоразмликлар учун тарихий воқеа дейиш мумкин.
Бир гуруҳ нуронийлар Президентимиз билан биргаликда поездда ушбу кўприк устидан Хоразм томон йўл олдик. Мана шундай қувончли тарихий воқеанинг гувоҳи бўлганимиздан чексиз мамнунмиз, — дейди Ўзбекистон фахрийларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш “Нуроний” жамғармаси Қорақалпоғистон Республикаси бўлими раиси Турсинбой Абдужабборов.
ЯНГИ ТРАНЗИТ ЙЎНАЛИШЛАРИ
— Ушбу транспорт-коммуникация иншоотининг ишга туширилиши қурилиш материаллари ва бошқа турдаги маҳсулотларни ташиш харажатларини ҳам камайтиради. Бу эса янги ижтимоий объектлар ва инфратузилмаларни қуришга сарфланадиган маблағлар тежалишини таъминлайди. Кўприк икки тарафга қараб бир вақтнинг ўзида 24 жуфт поездни ўтказиш имкониятига эга. Бу эса маҳаллий юкларни ташиш ҳажмини йилига 2 баробар ошириш, ташиш таннархини 2 марта камайтириш имконини беради. Ушбу темир йўл орқали Қозоғистон ва Россияга ҳам янги йўналишлар очилади.
Албатта, бундай тарихий қурилишда иштирок этганимиздан фахрланамиз. Биз бунёд этган кўприк асрлар давомида халқимизга беминнат хизмат қилишига ишонамиз, — дейди 13-кўприк қурилиш отряди иш юритувчиси Азамат Раҳимов.
* * *
Сирасини айтганда, мазкур кўприкнинг фойдаланишга топширилиши нафақат аҳоли фаровонлигига хизмат қилади, балки Қорақалпоғистон ва Хоразм ижтимоий-иқтисодий тараққиётига ҳам кенг йўл очади.
Биз гапни бежиз шеърий насимлар билан бошламадик. Табиатимиз шунақа: Аму соҳилларида яшаган элимиз қўшиқ, шеър, достону жировлар шайдоси. Агар буни ўз кўзингиз билан кўриб, қалбан ҳис қилмоқчи бўлсангиз, майли Хоразмга, майли Қорақалпоғистонга келинг. Биз сизни, албатта, янги кўприк томон бошлаймиз. Шунда унинг икки томонига ҳам қулоқ тутсангиз, бахт оҳанги тўла қувноқ ашулалар, жировларни эшитасиз. Уларда ишоралар бор: бугун янги Ўзбекистон янги марраларни забт этмоқда. Бунёдкор ва донишманд халқимиз ўз ҳаётини фаровонлик ўзани сари бурган.
Бу ишлар бундан кейин ҳам бардавом ва баракали бўлишига ишонамиз. Бунинг учун бизда тарихий қувват, юксак матонат ва бирдамлик руҳи бор.
М.ҚУТЛИМУРАТОВ.